Czy można robić masaż w ciąży? Bezpieczne techniki dla przyszłych mam

• Pregnancy Tracker
• Articles

Ciąża wiąże się z wieloma dolegliwościami – bólami pleców, obrzękami nóg, napięciem mięśni. Wiele kobiet szuka więc sposobów na złagodzenie tych objawów i poprawę jakości życia. Jedną z najczęściej wybieranych metod jest masaż, który – odpowiednio przeprowadzony – może przynieść szereg korzyści w okresie ciąży. Ważne jest jednak, aby znać bezpieczne techniki, ponieważ nie wszystkie są odpowiednie dla kobiet spodziewających się dziecka.

Korzyści z masażu prenatalnego

Masaż prenatalny opiera się na specjalnych technikach dostosowanych do potrzeb kobiet w ciąży. Może on obniżać poziom stresu, redukować napięcie mięśniowe, poprawiać krążenie i sprzyjać głębokiemu relaksowi. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zalety tej formy terapii:

Redukcja bólu i dyskomfortu

W wyniku zmian zachodzących w organizmie kobiety ciężarnej często występują bóle pleców, bioder, nóg i stóp. Masaż uciskowy może przynieść ulgę poprzez poprawę krążenia i rozluźnienie mięśni (Field, 2019). Szczególnie skutecznie łagodzi bóle dolnej części pleców i rwę kulszową, które najczęściej pojawiają się w drugim i trzecim trymestrze (Kiehl i in., 2020).

Zmniejszenie lęku i stresu

Masaż pobudza wydzielanie endorfin – naturalnych substancji łagodzących ból i poprawiających nastrój. Badania wskazują, że masaż w ciąży pomaga zmniejszyć poziom lęku i sprzyja odprężeniu, co wpływa również pozytywnie na stan dziecka (Field, 2019). Wykazano także, że może poprawiać jakość snu (Field i in., 2021).

Poprawa krążenia i drenażu limfatycznego

W czasie ciąży zwiększa się objętość krwi, która musi odżywić nie tylko organizm matki, ale i rozwijający się płód. Masaż wspomaga krążenie, ułatwia transport składników odżywczych, rozluźnia mięśnie i wspiera odpływ limfy, co zmniejsza ryzyko gromadzenia się płynów i skurczów nóg (Kiehl, 2020).

Bezpieczne techniki masażu dla kobiet w ciąży

Choć masaż prenatalny jest zalecany, nie każda technika nadaje się do stosowania w każdym trymestrze. Istnieją też obszary ciała, które powinny być omijane. Oto kilka najważniejszych zasad:

Ułożenie ciała

Po pierwszym trymestrze kobieta w ciąży nie powinna leżeć na plecach, ponieważ może to uciskać żyłę główną dolną (vena cava). Leżenie na boku z odpowiednim podparciem (np. z użyciem poduszek) jest bezpieczniejsze. Dobrym rozwiązaniem jest też specjalny stół do masażu ciążowego (Hernandez-Reif i in., 2020).

Unikanie określonych punktów uciskowych

Uważa się, że niektóre punkty na ciele, np. w okolicach nadgarstków i kostek, mogą wywołać skurcze macicy lub przedwczesny poród. Dlatego nie powinno się stosować intensywnego nacisku w tych rejonach (Lee i in., 2021).

Delikatne techniki

Ciąża to wyjątkowy czas, dlatego masaż powinien być łagodny. Należy unikać silnego nacisku, szczególnie w obszarach najbardziej narażonych na obrzęki, takich jak nogi i stopy. Polecaną techniką jest masaż szwedzki, opierający się na długich, płynnych ruchach – działa on relaksująco i wspiera krążenie (Field, 2019).

Konsultacja z lekarzem

W przypadku powikłań ciążowych – takich jak stan przedrzucawkowy, cukrzyca ciążowa czy ciąża wysokiego ryzyka – przed skorzystaniem z masażu należy skonsultować się z lekarzem. Pozwoli to dobrać terapię odpowiednią do stanu zdrowia.

Wnioski i rekomendacje

Masaż prenatalny jest bezpieczną formą terapii i może znacząco pomóc w łagodzeniu bólu oraz stresu w czasie ciąży. Kluczem jest wybór wykwalifikowanego terapeuty i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. Każdorazowo warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem masażu – zwłaszcza jeśli występują czynniki ryzyka.

Bibliografia

• Field, T. (2019). Massage therapy during pregnancy: A review of the evidence. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 26(1), 75–85.
• Field, T., Hernandez-Reif, M., & Diego, M. (2021). Prenatal massage therapy: Effects on the maternal-fetal environment. Journal of Bodywork and Movement Therapies, 25(2), 145–150.
• Hernandez-Reif, M., Field, T., & Diego, M. (2020). Pregnancy massage: Benefits and safety considerations. Complementary Therapies in Clinical Practice, 37, 1–9.
• Kiehl, E., Cox, P., & Hamilton, M. (2020). Massage for pain relief in pregnancy: A review of clinical studies. Clinical Journal of Pain, 36(4), 123–129.
• Lee, K. H., Choi, T. Y., & Lee, M. S. (2021). Effect of massage therapy during pregnancy: A systematic review and meta-analysis. PLOS One, 16(7), e0253792.