Kalendarz badań w ciąży - jakie wykonać?
W ciąży co prawda wykonuje się mnóstwo badań, ale nie wszystkie w tym samym czasie. Zależy to od wiedzy, jaką chcemy uzyskać i ich rodzaju. Niektórych testów nie można wykonać zbyt wcześnie lub późno, ponieważ wynik nie będzie wiarygodny. Dowiedz się, jakie badania należy wykonać na poszczególnych etapach ciąży.
Początek ciąży to natłok informacji, a często też dobrych rad udzielanych przez otoczenie. Mogą Cię też dopadać wątpliwości, czy w nowej sytuacji sprostasz zadaniu. Jak uspokoić ten chaos myśli? Po pierwsze, zaufać lekarzowi prowadzącemu ciążę, który przeprowadzi przez każdy jej etap i ważne badania. Po drugie, korzystać ze wsparcia najbliższych i nie wahać się o nie prosić, ponieważ Twoje samopoczucie udziela się maleństwu.
Badania w ciąży do 10. tygodnia
Na pewno dużym przeżyciem będzie USG przezpochwowe (kolejne badania będą wykonywane przez powłoki brzuszne). To właśnie wtedy po raz pierwszy na monitorze zobaczysz, że nosisz w sobie życie. Ginekolog skieruje Cię na morfologię, badania ogólne moczu, stężenia glukozy na czczo oraz badania określające grupę krwi i Rh (jeśli wykonywałaś to badanie w poprzednich latach i jest to odnotowane w Twojej karcie zdrowia, to nie musisz robić go po raz drugi).
Testy prenatalne
Od 10. tygodnia ciąży możesz wykonywać nieinwazyjne badania genetyczne, np. VERAGENE czy VERACITY, z krwi pobranej jak do morfologii (w przypadku VERAGENE dodatkowo pobiera się próbkę śliny ojca). Tylko tyle wystarczy, by z 99 proc. dokładnością i na tak wczesnym etapie ciąży ocenić ryzyko wad genetycznych: trisomie (m.in.zespół Downa), zaburzenia chromosomów płci (np. zespół Turnera czy zespół Jacobsa) i mikrodelecje (m.in. zespół Di George’a). Test VERAGENE dodatkowo wykrywa choroby monogenowe, np. mukowiscydozę i fenyloketonurię.
Na rynku dostępny jest również test Nifty Pro, który ocenia ryzyko aż 84 mikrodelecji, a wśród nich m.in. zespół Angelmana i Pradera-Williego. Test Panorama, podobnie jak Nifty Pro, wykrywa zespół kociego krzyku, którego objawem jest płacz dziecka przypominający miauczenie kota (stąd jego nazwa) i jest odpowiedzialny też za nieprawidłowy rozwój umysłowy i ruchowy dziecka.
Wybór testów prenatalnych nowej generacji jest szeroki. Warto też wiedzieć, że nie zawsze choroby genetyczne są dziedziczne i do tego grona należy właśnie wspomniany zespół kociego krzyku. Niekiedy to efekt spontanicznej mutacji, do jakiej dochodzi na etapie zapłodnienia. Lekarze nazywają to ryzykiem populacyjnym, ponieważ odnosi się do każdej ciąży. Nieinwazyjne badania genetyczne są zalecane zwłaszcza kobietom, które ukończyły 35 lat, mają za sobą poronienie lub obciążony wywiad rodzinny odnośnie wad wrodzonych (dotyczy to zarówno matki, jak i ojca). Testy te są bezpieczne dla dziecka, ale nie są obowiązkowe, więc od Ciebie zależy, czy zdecydujesz się je wykonać.
Badania w ciąży 11.-14. tydzień
Pomiar ciśnienia krwi i masy ciała odbywa się przy każdej wizycie kontrolnej. Dostaniesz skierowanie na tzw. test złożony, czyli przesiewowy test Pappa z określeniem białka Pappa oraz beta hCG. Badania te w połączeniu z USG prenatalnym mają za zadanie wykryć nieprawidłowości w rozwoju płodu i ocenić funkcje łożyska. Na tym etapie ciąży możesz być poproszona też o wypełnienie ankiety z pytaniami, które służą do oceny ryzyka depresji. Wiadomo, ciąża to ogromne emocje. Wybierz się też na konsultację do okulisty i stomatologa.
Badania w ciąży 15.-26. tydzień
Czas na USG połówkowe między 18. a 22. tygodniem ciąży, podczas którego usłyszysz bicie serca maluszka. W pakiecie badań obowiązkowych są też: badania ogólne moczu, morfologia, test obciążenia glukozą(w 1h i 2h po podaniu doustnym 75g rozpuszczonej w wodzie glukozy), przeciwciała anty-D u kobiet z Rh (-) ujemnym oraz przeciwciała toksoplazmozy.
Badania w ciąży 27.-32. tydzień
Od 28. tygodnia ciąży wejdziesz w kolejny trymestr ciąży, więc czas powtórzyć morfologię krwi i badanie ogólne moczu, wykonać badanie USG III trymestru oraz przeciwciała i immunoglobinę anty-D (gdy istnieją wskazania związane z tzw. konfliktem serologicznym).
Badania w ciąży 33.-37. tydzień
W III trymestrze ocenia się ruchy płodu i czynność serca, wykonuje badanie piersi oraz ponownie: morfologię krwi i badanie ogólne moczu. Na tym etapie ciąży spodziewaj się też: badania antygenu HBs, przeciwciał anty-HIV i GBS, czyli posiewu w kierunku paciorkowców B-hemolizujących. Lekarz zleci również wykonanie VDRL (badania w kierunku kiły) i przeciwciał anty-HCV.
Badania w ciąży 38.-39. tydzień
Do porodu coraz bliżej, więc czas na badanie położnicze oraz ocenę czynności serca i ruchów płodu. Ponownie zostaniesz skierowana na morfologię krwi i badanie ogólne moczu. Natomiast po upływie 40. tygodnia ciąży, oprócz badania położniczego i oceny ruchów płodu, wykonuje się też USG i KTG, które oceni, czy serce Twojego maleństwa pracuje prawidłowo, ale też czynność skurczową macicy.
