Kichanie, czkawka i drgawki u noworodka: co oznaczają?

Opublikowane przez: Dr. Preet Pal SB
·
5 min czytania
·
26 maj 2025
Noworodki wydają wiele dziwnych dźwięków i wykonują niespodziewane ruchy. Niektóre są nagłe, inne się powtarzają – i często sprawiają, że rodzice zadają sobie pytanie: „Czy to normalne?” Do najczęstszych z nich należą kichanie, czkawka i drżenie – małe, czasem dramatyczne gesty, które zazwyczaj są całkowicie niegroźne.
Zrozumienie, co oznaczają te sygnały, może zmniejszyć Twój niepokój i pomóc rozpoznać, co mieści się w granicach normy w pierwszych tygodniach życia dziecka.
Kichanie: Najczęściej to po prostu oczyszczanie dróg oddechowych
Widok noworodka kichającego kilka razy pod rząd może zaskakiwać. Ale kichanie u niemowląt rzadko jest oznaką infekcji. To sposób, w jaki dziecko oczyszcza drogi oddechowe.
Noworodki mają bardzo wąskie kanaliki nosowe – wystarczy odrobina kurzu, mleka lub kłaczek z koca, by podrażnić nos. Kichnięcia pomagają pozbyć się tych cząsteczek. Możesz zauważyć więcej kichania po karmieniu lub po zawinięciu dziecka w kocyk – szczególnie jeśli tkanina jest blisko twarzy.
Jeśli dziecko kicha często, ale nie ma gorączki, kaszlu, dobrze je i śpi – nie ma powodu do niepokoju. Wystarczy dbać o czyste powietrze i unikać intensywnych zapachów. Jeśli nosek wydaje się suchy, możesz użyć soli fizjologicznej w kroplach.
Natomiast jeśli kichaniu towarzyszy zatkany nos, problemy z jedzeniem lub zmiany w oddychaniu – skonsultuj się z pediatrą.
Czkawka: znak uczącego się ciała
Czkawka u noworodka może pojawiać się już w łonie matki i często towarzyszy maluchowi przez pierwsze miesiące. Powstaje w wyniku drobnych skurczów przepony – mięśnia odpowiadającego za oddychanie.
Najczęściej czkawka pojawia się po karmieniu. Może ją wywołać pełny żołądek, połknięte powietrze lub nagła zmiana temperatury. Wygląda to czasem na niepokojące, ale większość dzieci zupełnie jej nie zauważa.
Nie trzeba przerywać karmienia, jeśli zacznie się czkawka – chyba że dziecko wydaje się zaniepokojone lub zaczyna ulewać. Wtedy warto zrobić przerwę, potrzymać dziecko w pozycji pionowej i spróbować odbić.
Jeśli czkawka pojawia się bardzo często i zakłóca karmienie lub sen, spróbuj zmienić pozycję karmienia lub częściej odbijać malucha. Zwykle jednak wystarczy czas – i dojrzewający układ pokarmowy.
Drżenie: nagłe, dziwne – i często zupełnie normalne
Czasem zauważysz, że dziecko nagle zadrży – na przykład rączką, nóżką albo szyją – przez sekundę czy dwie. Te szybkie, drżące ruchy mogą przypominać dreszcz i najczęściej pojawiają się przy zasypianiu albo podczas karmienia.
W większości przypadków wynikają z niedojrzałego układu nerwowego. Mózg dopiero uczy się, jak koordynować sygnały do mięśni – stąd te nieco nieskładne, mimowolne ruchy. Zazwyczaj zanikają około 3.–4. miesiąca życia.
Jeśli drżenie jest krótkie, nie powtarza się w taki sam sposób i dziecko jest czujne oraz dobrze się odżywia – nie ma powodów do obaw. Ale jeśli ruchy są rytmiczne, obejmują całe ciało lub powtarzają się w identycznym wzorze – skonsultuj się z pediatrą.
Jak wspierać dziecko w tych momentach?
Najczęściej nie trzeba nic robić. Wystarczy przytulić dziecko, mówić do niego spokojnym głosem, delikatnie pogłaskać po plecach. Jeśli kichanie, czkawka lub drżenie wydają się niekomfortowe, spróbuj zmienić pozycję malucha, potrzymać go w pionie po karmieniu lub uspokoić otoczenie.
Zwróć uwagę na niepokojące objawy – np. sine usta, przerwy w oddychaniu, sztywność mięśni. One nie są normalne i wymagają natychmiastowej konsultacji z lekarzem.
Ciało dziecka poznaje świat
W pierwszych tygodniach ciało Twojego dziecka poznaje świat w swoim tempie. To, co wygląda na dziwne, często ma określoną funkcję – oczyszczanie dróg oddechowych, wzmacnianie mięśni, naukę kontroli nad ruchem.
Kichanie, czkawka i drżenie to część świata noworodka. To małe znaki sygnalizujące, że Twoje dziecko rośnie, przystosowuje się i uczy życia poza łonem matki. A Ty, ucząc się je rozpoznawać, zyskujesz spokój i pewność, co jest normalne – a kiedy warto zaufać intuicji i zapytać specjalistę.