Tydzień 17: Gromadzenie zapasów energii – początek magazynowania tłuszczu

Zrecenzował: Grupa ekspertów HiMommy

·

5 min czytania

·

8 lip 2025

Początek tworzenia tkanki tłuszczowej

17 tydzień to ważny moment w rozwoju dziecka – zaczyna się tworzenie tkanki tłuszczowej. Choć do tej pory dziecko intensywnie rosło, było bardzo szczupłe. Od tego tygodnia pod skórą zaczyna się gromadzić tłuszcz (tkanka tłuszczowa), który pełni wiele kluczowych funkcji.

Tkanka tłuszczowa to nie tylko urocze pulchne policzki – pełni funkcję izolacyjną, wspomaga regulację temperatury ciała, dostarcza energii podczas skoków rozwojowych i chroni narządy wewnętrzne. Tłuszcz odgrywa również istotną rolę w rozwoju mózgu, który w dużym stopniu składa się z kwasów tłuszczowych.

Tłuszcz brunatny i biały

Dziecko rozwija dwa rodzaje tkanki tłuszczowej. Tłuszcz brunatny pojawia się jako pierwszy – jest aktywny metabolicznie i odpowiada za produkcję ciepła. To szczególnie ważne po urodzeniu, gdy dziecko musi samodzielnie utrzymać temperaturę ciała. Tłuszcz biały, który rozwija się później, pełni głównie funkcję magazynu energii.

Tłuszcz brunatny koncentruje się wokół szyi, ramion i klatki piersiowej – czyli tam, gdzie jego funkcja ogrzewająca będzie najbardziej potrzebna po narodzinach. Ma więcej mitochondriów niż tłuszcz biały, co pozwala mu efektywnie przekształcać energię w ciepło.

Wzmacnianie układu kostnego

Kości dziecka nadal twardnieją i wzmacniają się w procesie kostnienia. Do chrząstki odkłada się wapń i fosfor, dzięki czemu struktura szkieletu staje się coraz bardziej sztywna. Żebra są już widoczne na USG, a kości czaszki nadal się rozwijają, choć pozostają miękkie i rozdzielone, by umożliwić wzrost mózgu i poród.

Rozwój gruczołów potowych

Co ciekawe, w tym tygodniu zaczynają się tworzyć gruczoły potowe – mimo że nie będą funkcjonować aż do narodzin. Powstają one z tej samej tkanki co mieszki włosowe i w przyszłości pomogą dziecku regulować temperaturę poprzez pocenie się.

Ruchy dziecka

Twoje dziecko staje się coraz bardziej aktywne – ćwiczy ruchy, które będą potrzebne po narodzinach. Rozciąga się, ziewa, obraca, a nawet robi fikołki. Ruchy te wzmacniają mięśnie, wspierają rozwój kości i stawów⁴.

Jeśli jeszcze nie poczułaś ruchów, nie martw się – wiele kobiet po raz pierwszy odczuwa je między 18. a 20. tygodniem. Położenie łożyska (np. na przedniej ścianie) może amortyzować ruchy i opóźniać ich odczuwanie.

Zmiany w Twoim ciele

W 17 tygodniu zauważysz wyraźniejsze zmiany w sylwetce:

  • Brzuszek staje się bardziej widoczny
  • Mogą wystąpić bóle więzadeł związane z rozciąganiem macicy
  • Apetyt zwykle rośnie, wspierając intensywny rozwój dziecka
  • Możesz zauważyć zwiększoną ilość wydzieliny pochwowej
  • Część kobiet doświadcza zatkanego nosa z powodu zwiększonej objętości krwi

Przepis: Tost z awokado – zdrowe tłuszcze dla rozwoju

Składniki:

  • 2 kromki chleba pełnoziarnistego
  • 1 dojrzałe awokado
  • 1 łyżka nasion konopi
  • 1 łyżka oliwy z oliwek
  • 1 łyżeczka soku z cytryny
  • 1/4 łyżeczki płatków chili
  • Sól i pieprz do smaku
  • (Opcjonalnie) 1 jajko na twardo, pokrojone w plastry

Sposób przygotowania:

  1. Opiecz chleb na złoty kolor
  2. Rozgnieć awokado z sokiem z cytryny, solą i pieprzem
  3. Rozsmaruj masę na toście
  4. Skrop oliwą, posyp nasionami konopi
  5. Dodaj płatki chili i jajko, jeśli chcesz

Dostarczasz zdrowych tłuszczów potrzebnych do rozwoju tkanki tłuszczowej dziecka.

Źródła:

  1. Poissonnet, C.M., et al. (1984). “Growth and development of human adipose tissue”
  2. Heaton, J.M. (1972). “The distribution of brown adipose tissue in the human”
  3. Holzer, L.A., et al. (2013). “Skeletal development during fetal life”
  4. Reissland, N., et al. (2011). “Fetal movement patterns and their relationship to neurological development”