Tydzień 19: Naturalna ochrona – rozwój mazi płodowej

Zrecenzował: Grupa ekspertów HiMommy
·
5 min czytania
·
8 lip 2025
Spis treści
Naturalny krem ochronny skóry
Tydzień 19 to moment, w którym Twoje dziecko zostaje całkowicie pokryte jedną z najbardziej genialnych barier ochronnych natury – mazią płodową (vernix caseosa). Ten kremowy, biały film pokrywa całe ciało dziecka i stanowi niezbędną ochronę na pozostałe miesiące życia w macicy.
Mazia składa się w około 80% z wody, 10% z białek i 10% z lipidów, tworząc doskonałą barierę chroniącą przed „przemoczeniem” skóry w płynie owodniowym. Bez tej ochrony skóra dziecka mogłaby ulec poważnym uszkodzeniom – jak pomarszczone palce po kąpieli, tylko znacznie gorzej.
Jak powstaje maź płodowa?
Maź płodowa powstaje dzięki współpracy gruczołów łojowych i złuszczonego naskórka. Co czyni ją wyjątkową? Posiada właściwości przeciwdrobnoustrojowe – zawiera białka, które zwalczają bakterie i wirusy, chroniąc dziecko przed infekcjami.
Badania wykazały, że maź płodowa pomaga również w regulacji temperatury ciała dziecka i może mieć właściwości przeciwzapalne. Warto wiedzieć, że pozostawienie jej na skórze noworodka przez pierwsze godziny po narodzinach (zamiast natychmiastowego umycia) może przynieść dodatkowe korzyści.
Owłosienie lanugo
Wraz z mazią, ciało dziecka pokrywa cienki meszek – tzw. lanugo. Wspólnie tworzą system izolacyjny. Lanugo pomaga utrzymać maź na skórze, zapewniając równomierną ochronę.
Większość lanugo zniknie przed porodem, choć niektóre dzieci (szczególnie wcześniaki) rodzą się z jego pozostałościami, zwłaszcza na plecach i ramionach. To całkowicie normalne i lanugo znika w ciągu kilku tygodni po narodzinach.
Intensywny rozwój mózgu
Mózg Twojego dziecka przechodzi w tym tygodniu gwałtowne zmiany. Neurony tworzą się z prędkością około 250 000 na minutę! Powstaje podstawowa struktura kory mózgowej, czyli części odpowiedzialnej za wyższe funkcje poznawcze.
Powierzchnia mózgu zaczyna tworzyć fałdy (bruzdy i zakręty), co zwiększa powierzchnię i umożliwia rozwój bardziej złożonych sieci nerwowych. Choć wciąż gładki w porównaniu do mózgu dorosłego, fundamenty inteligencji już się kształtują.
Rozwój zmysłów
Zmysły dziecka dojrzewają w szybkim tempie:
- Dotyk: skóra staje się coraz bardziej wrażliwa, dziecko dotyka własnej twarzy i ciała
- Smak: kubki smakowe funkcjonują, dziecko wyczuwa smaki w płynie owodniowym
- Słuch: ucho wewnętrzne niemal dojrzałe – dziecko słyszy Twój głos i bicie serca
- Węch: rozwija się układ węchowy – ważny później w karmieniu i budowaniu więzi
Aktywność dziecka
Twoje dziecko staje się coraz bardziej aktywne – jeśli jeszcze nie czujesz jego ruchów, wkrótce zaczniesz. Te aktywności wspierają rozwój mięśni, kości, stawów i koordynacji. Możliwe, że zaczyna już wykształcać rytm okresów czuwania i spoczynku.
Przepis: Łosoś i bataty – dla zdrowej skóry
Składniki:
- 110 g filetu z łososia
- 1 średni batat, pokrojony w kostkę
- 2 garście świeżego szpinaku
- 1 łyżka oliwy z oliwek
- 1 łyżeczka suszonego koperku
- Sok z połowy cytryny
- 1 łyżka pestek dyni
- Sól i pieprz do smaku
Sposób przygotowania:
- Piecz bataty w 200°C przez 20 minut z oliwą
- Dopraw łososia koperkiem, solą i pieprzem, smaż po 3–4 minuty z każdej strony
- W tym samym czasie podduś szpinak
- Podawaj łososia z batatem i szpinakiem
- Skrop sokiem z cytryny i posyp pestkami dyni
Bogate źródło kwasów omega-3 i witaminy A – wspierają rozwój skóry!
Źródła:
- Hoath, S.B., et al. (2006). “The biology of vernix caseosa”
- Akinbi, H.T., et al. (2004). “Host defense functions of vernix caseosa”
- Holbrook, K.A. (1982). “Structure and function of the developing human skin”