Tydzień 26: Pierwsze spojrzenia dziecka

• Aplikacja Ciążowa
• Artykuły

Chwila pierwszego spojrzenia

Tydzień 26 to jeden z najbardziej magicznych momentów ciąży – oczy Twojego dziecka zaczynają się po raz pierwszy otwierać. Po miesiącach, gdy powieki były zrośnięte, by chronić rozwijające się struktury, teraz się rozdzielają, umożliwiając dziecku pierwsze spojrzenia na przyćmione, czerwonawe światło przenikające przez macicę⁴.

Nie oznacza to, że Twoje dziecko „widzi” w sposób, w jaki my rozumiemy widzenie, ale podstawowe struktury odpowiedzialne za wzrok już funkcjonują. Siatkówka zawiera komórki światłoczułe, które wykrywają zmiany jasności, a nerw wzrokowy przekazuje te sygnały do mózgu.

Rozwój układu wzrokowego

Oczy rozwijały się przez całą ciążę, ale tydzień 26 przynosi kilka ważnych zmian::

• Oddzielenie powiek: już się nie zrośnięte – światło może docierać do wnętrza oka
• Tworzenie tęczówki: powstaje kolorowa część oka, choć kolor ostateczny będzie widoczny dopiero po porodzie
• Reakcja źrenicy: źrenica potrafi się teraz zwężać i rozszerzać pod wpływem światła
• Dojrzewanie siatkówki: rozwijają się pręciki i czopki
• Tworzenie kanalików łzowych: choć łzy pojawią się dopiero po narodzinach⁵

Reakcja na światło

Jeśli skierujesz jasne światło na brzuch, dziecko może zareagować ruchem lub zmianą pozycji. Oznacza to, że szlaki nerwowe między oczami a mózgiem już działają. Niektóre dzieci nawet poruszają się w stronę źródła światła – wykazując wczesną preferencję dla jasności.

Ta wrażliwość na światło to ważny kamień milowy, który pediatrzy sprawdzają po narodzinach. Umiejętność śledzenia światła i reagowania na bodźce wizualne wskazuje na zdrowy rozwój mózgu i wzroku.

Ośrodek wzroku w mózgu

Kora wzrokowa – część mózgu odpowiedzialna za przetwarzanie obrazu – rozwija się intensywnie. Tworzą się ścieżki nerwowe, które umożliwią później rozpoznawanie twarzy, śledzenie ruchu i koordynację wzrokowo-ruchową. Choć pełna funkcjonalność pojawi się dopiero po kilku miesiącach od narodzin, fundamenty są już obecne.

Skoordynowane ruchy gałek ocznych

Dziecko zaczyna wykonywać skoordynowane ruchy oczami, choć są one jeszcze podstawowe. Mięśnie odpowiedzialne za poruszanie gałkami ocznymi wzmacniają się, a ścieżki nerwowe odpowiedzialne za ich koordynację się rozwijają. Po narodzinach zajmie kilka miesięcy, zanim dziecko w pełni skoordynuje ruchy oczu i uzyska ostrość widzenia.

Cykl snu i czuwania zależny od światła

Ponieważ oczy mogą się otwierać, cykl snu i czuwania dziecka może zacząć być kształtowany przez światło. Choć wnętrze macicy jest ciemne, subtelne zmiany światła mogą zacząć wpływać na rytm dobowy. Dlatego utrzymanie regularnych godzin snu w ciąży może wspierać rozwój rytmów dobowych dziecka.

Wzrost i rozwój dziecka

Dziecko waży około 760 gramów i stale przybiera na wadze. Mózg rośnie szybko, a jego powierzchnia zaczyna się fałdować – pojawiają się bruzdy i zakręty. Zwiększenie powierzchni mózgu pozwala na bardziej złożone połączenia nerwowe.

Przepis: Owsianka marchewkowa wspierająca wzrok

Składniki:

• 1/2 szklanki płatków owsianych
• 1/2 szklanki niesłodzonego mleka migdałowego
• 1/4 szklanki startej marchewki
• 1 łyżka nasion chia
• 1 łyżka syropu klonowego
• 1/2 łyżeczki cynamonu
• 1/4 łyżeczki gałki muszkatołowej
• 2 łyżki posiekanych orzechów włoskich
• 1 łyżka rodzynek

Sposób przygotowania:

1. W słoiku wymieszaj płatki, mleko, chia i przyprawy
2. Dodaj startą marchewkę, syrop klonowy i rodzynki
3. Wstaw do lodówki na noc
4. Przed podaniem posyp orzechami

Beta-karoten z marchwi wspiera rozwój wzroku.

Źródła:

1. Kivilevitch, Z., et al. (2010). “Fetal eye development assessed by three-dimensional ultrasound”
2. O’Rahilly, R., et al. (2006). “Human embryology and teratology”
3. Tau, G.Z., et al. (2010). “Normal development of brain circuits”