Tydzień 6: Serce dziecka zaczyna bić

• Aplikacja Ciążowa
• Artykuły

Melodia, która rozpoczyna życie

W szóstym tygodniu ciąży dochodzi do jednego z najbardziej wzruszających momentów – serce Twojego dziecka zaczyna bić. I to nie byle jak – szybko, rytmicznie, z częstotliwością około 110 uderzeń na minutę. To początek funkcjonowania układu krążenia, który od teraz będzie zasilał wszystkie rozwijające się narządy.

Jak powstaje serce

Na tym etapie serce przypomina jeszcze prostą rurkę, ale bardzo szybko zaczyna się zwijać i formować w czterojamowy narząd. Proces ten nosi nazwę morfogenezy serca i obejmuje złożone zjawiska: fałdowanie, migrację komórek i ich różnicowanie².

W tym tygodniu serce jest proporcjonalnie duże względem reszty ciała – i nie bez powodu. Musi pompować krew do wszystkich szybko rosnących tkanek. Można powiedzieć, że to potężny silnik w miniaturowym aucie – pracujący na pełnych obrotach.

Rozwój układu krążenia

Równolegle z sercem powstają naczynia krwionośne, które rozchodzą się po całym ciele dziecka. Tworzy się połączenie z łożyskiem – życiodajnym systemem transportowym między Tobą a Twoim dzieckiem³.

Co ciekawe, krążenie u dziecka wygląda inaczej niż u dorosłych. Krew nie trafia do płuc po tlen – dziecko nie oddycha powietrzem – więc specjalne "bajpasy" kierują ją od razu z łożyska do reszty organizmu.

Dlaczego serce bije tak szybko?

Serce Twojego dziecka bije niemal dwa razy szybciej niż Twoje – zwykle między 110 a 160 uderzeń na minutę. To dlatego, że:

• małe serce musi pracować szybciej, by przepompować odpowiednią ilość krwi,
• rosnące tkanki wymagają stałego dopływu tlenu i składników odżywczych,
• rozwijający się układ nerwowy potrzebuje ciągłego zasilania,
• intensywny podział komórek pochłania ogrom energii⁴.

Co można zobaczyć na USG

Jeśli w tym czasie wykonasz wczesne badanie ultrasonograficzne (najczęściej dopochwowe), możesz zobaczyć pierwsze mignięcie serca – drobne pulsowanie w środku maleńkiego zarodka, który ma teraz wielkość soczewicy. To często wzruszający moment, który pozwala poczuć realność ciąży.

Szczyt porannych mdłości

W tym samym czasie możesz doświadczać szczytu objawów wczesnej ciąży:

• silne mdłości (często nie tylko rano),
• nadwrażliwość na zapachy i smaki,
• duże zmęczenie,
• częstsze oddawanie moczu,
• wahania nastroju.

Choć bywają uciążliwe, to jednocześnie znak, że poziom hormonów jest odpowiedni, a ciąża rozwija się prawidłowo⁵.

Ruch to zdrowie – także w ciąży

Mimo że możesz czuć się wyczerpana, łagodne formy ruchu mogą przynieść ulgę i wesprzeć układ krążenia. Twoje serce także pracuje ciężej – pompuje nawet 40–50% więcej krwi niż przed ciążą. Warto rozważyć:

• krótkie spacery na świeżym powietrzu,
• delikatną jogę prenatalną,
• pływanie (jeśli dobrze się czujesz),
• lekkie rozciąganie.

Przepis: Owsianka wspierająca serce i układ krążenia

Składniki:

• 1/2 szklanki płatków owsianych
• 1 szklanka niesłodzonego mleka migdałowego (lub innego roślinnego)
• 1 łyżka nasion chia
• 1/2 banana, pokrojonego w plasterki
• 2 łyżki posiekanych orzechów włoskich
• 1 łyżeczka miodu
• 1 łyżeczka cynamonu
• 1 łyżka siemienia lnianego mielonego

Sposób przygotowania:

1. Gotuj płatki owsiane w mleku roślinnym z dodatkiem cynamonu przez ok. 5 minut.
2. Dodaj nasiona chia i odstaw na 2 minuty do zgęstnienia.
3. Na wierzch połóż banana, orzechy i posyp siemieniem lnianym.
4. Na koniec polej całość miodem.

To idealne śniadanie bogate w błonnik, kwasy omega-3 i magnez – wspiera serce, układ krwionośny i daje energię na cały poranek.

Jak wspierać rozwój serca dziecka

Choć genetyka odgrywa tu główną rolę, możesz pozytywnie wpłynąć na rozwój układu krążenia dziecka, jeśli:

• regularnie przyjmujesz prenatalne witaminy z kwasem foliowym,
• unikasz alkoholu i nikotyny,
• dbasz o odpoczynek i nawodnienie,
• unikasz nadmiernego stresu,
• odżywiasz się różnorodnie i naturalnie.

Wzruszające połączenie

Wiele kobiet mówi, że po usłyszeniu bicia serca dziecka zaczynają czuć głębszą więź z ciążą. Ten delikatny rytm to nie tylko dźwięk – to symbol życia, które się rozpoczęło. Niektóre przyszłe mamy decydują się nagrać bicie serca jako pamiątkę.

Co przed Tobą

Serce dziecka będzie dojrzewać przez całą ciążę, ale fundament jego pracy powstaje właśnie teraz. Od tego tygodnia aż do porodu wykona około 54 milionów uderzeń – ani na chwilę się nie zatrzymując.

Źródła:

1. Carlson, B.M. (2019). Human Embryology and Developmental Biology
2. Buckingham, M., et al. (2005). Building the mammalian heart from two sources of myocardial cells
3. Pijuan-Sala, B., et al. (2019). A single-cell molecular map of mouse gastrulation and early organogenesis
4. Kiserud, T., et al. (2006). Fetal cardiac output, distribution to the placenta and impact of placental compromise
5. Matthews, A., et al. (2010). Interventions for nausea and vomiting in early pregnancy