Tydzień 10: Czas intensywnego rozwoju narządów

• Aplikacja Ciążowa
• Artykuły

Wszystko się uruchamia

Tydzień 10 to moment, w którym najważniejsze układy i narządy Twojego dziecka zaczynają funkcjonować jako jeden zintegrowany system. Serce, wątroba, nerki, mózg i układ pokarmowy już pracują – choć będą nadal dojrzewać przez kolejne miesiące.

Serce sprawnie pompuje krew do całego ciała. Wątroba produkuje żółć, a nerki przetwarzają krew i wytwarzają mocz. Mózg koordynuje coraz więcej funkcji poprzez rozwijające się połączenia nerwowe.

Pierwsze oddechy… bez powietrza

Choć dziecko nie oddycha powietrzem, w tym tygodniu zaczyna wykonywać ruchy przypominające oddychanie. To nie tylko trening dla przepony i mięśni klatki piersiowej – to także niezbędny krok w rozwoju płuc.

Rozgałęziające się struktury oskrzelików tworzą zalążki przyszłych dróg oddechowych. Te oddechowe ruchy usprawniają krążenie płynu owodniowego i wspomagają rozwój płuc.

Rozpoczyna się różnicowanie płci

Choć płeć genetyczna została określona w chwili zapłodnienia, dopiero teraz zaczyna się proces tworzenia narządów płciowych zewnętrznych. Na tym etapie męskie i żeńskie genitalia wyglądają jeszcze bardzo podobnie i nie da się ich rozróżnić w badaniu USG.

Różnicowanie płci jest kontrolowane przez hormony – przede wszystkim testosteron u chłopców. To ich obecność (lub brak) decyduje, w jakim kierunku rozwiną się wspólne początkowo struktury.

Twarz nabiera wyrazu

Twarz Twojego dziecka rozwija się z niesamowitą prędkością. Oczy, które dotąd były po bokach głowy, przesuwają się bliżej siebie. Uszy wędrują ku właściwemu miejscu, usta i wargi są coraz wyraźniejsze, a nos nabiera kształtu.

Choć Twoje dziecko nie potrafi jeszcze świadomie wyrażać emocji, zaczyna wykonywać pierwsze mimiczne ruchy – np. marszczenie brwi czy ziewanie.

Przepis: Sałatka ze szpinakiem i orzechami – dla rozwoju mózgu i organów

Składniki:

• 2 garści świeżego szpinaku
• 1/4 szklanki orzechów włoskich, posiekanych
• 1/4 szklanki suszonej żurawiny
• 2 łyżki pokruszonego sera feta (opcjonalnie)
• 1 łyżka oliwy z oliwek
• 1 łyżeczka octu balsamicznego
• 1 łyżeczka miodu
• szczypta soli

Sposób przygotowania:

1. W misce połącz szpinak, orzechy, żurawinę i ser.
2. W osobnym naczyniu przygotuj dressing z oliwy, octu, miodu i soli.
3. Polej sałatkę sosem i delikatnie wymieszaj.

To lekka, bogata w kwasy omega-3, foliany i żelazo propozycja wspierająca rozwój organów i układu nerwowego.

Podsumowanie rozwoju

• Narządy zaczynają działać jako zintegrowany układ
• Rozpoczyna się oddychanie płynem owodniowym
• Tworzą się genitalia zewnętrzne (choć jeszcze niewidoczne na USG)
• Twarz nabiera indywidualnych rysów
• Układ nerwowy łączy poszczególne funkcje w jeden system

Źródła:

1. Carlson, B.M. (2019). Human Embryology and Developmental Biology
2. Harding, R., et al. (2000). The role of fetal movements in lung growth
3. Cont, N.T., et al. (2009). Human face morphogenesis
4. Greenberg, J.A., et al. (2011). Folic acid supplementation and pregnancy
5. Hepper, P.G. (2015). Behavior during the prenatal period: Adaptive for development
6. Moore, K.L., et al. (2020). The Developing Human